ข้อมูล คลินิกทันตกรรมออลเวย์สสไมล์

ความหมายของการจัดฟัน

การจัดฟันนั้นเราจะทำเพื่อแก้ไขการเรียงตัวของฟัน รวมไปถึงการสบฟันที่ไม่สมดุล ให้เป็นไปในลักษณะที่มีความสมดุลและมีความสวยงาม ในการจัดฟันนั้นจะทำให้โครงสร้างของฟันถูกปรับเปลี่ยน โดยเราจะใช้เครื่องมือช่วยในการปรับเปลี่ยนการเรียงตัวของฟัน เครื่องมือที่เราติดเข้าไปจะไปออกแรงส่งผลให้กระดูกที่ล้อมรากฟันเกิดการละลายและมีการเสริมสร้างใหม่ โดยทันตแพทย์จะค่อย ปรับเครื่องมือโดยให้มีการเคลื่อนของเครื่องมืออย่างค่อยเป็นค่อยไปซึ่งโดยเฉลี่ยจะเคลื่อนที่ 1 มิลลิเมตร ในเวลา 1 เดือน

การจัดฟันด้านนอกด้วยโลหะ

การดัดฟันด้านนอกด้วยโลหะเป็นการจัดฟันที่ได้รับความนิยมมากที่สุด การจัดฟันประเภทนี้จะเห็นได้ทั่วไป โดยเครื่องมือที่ติดจะทำจากวัสดุโลหะคุณภาพสูง เครื่องมือที่ติดจะติดกับผิวฟันด้านหน้า และมีการเปลี่ยนลวดและเปลี่ยนยางเป็นประจำทุกเดือน จึงเป็นที่นิยมของผู้ที่ต้องการจัดฟันเนื่องจากสามารถเปลี่ยนสียางได้ ปัจจุบัน ได้มีการพัฒนาเครื่องมือให้เล็กลง และมีสียางให้เลือกหลากสีขึ้น ซึ่งทำให้การจัดฟันประเภทนี้มีสีสันและไม่น่าเบื่อ นอกจากนี้การดัดฟันด้านนอกด้วยโลหะเนื่องจากเครื่องมือทำจากวัสดุโลหะผิวเรียบเป็นมันวาว จึงทำให้เศษอาหารติดได้ยากกว่า และเนื่องจากการติดตั้งเครื่องมือด้านนอกของฟันทำให้การทำความสะอาดฟันนั้นทำได้ง่ายกว่าการจัดฟันแบบอื่น และยังสนุกสนานกับการเลือกสียางในแต่ละเดือน ส่วนค่าใช้จ่านของการจัดฟันประเภทนี้มีค่าใช้จ่ายไม่แพง และสามารถผ่อนจ่ายรายเดือนเบาๆ จึงเป็นที่นิยมของผู้ที่ต้องการจัดฟันส่วนใหญ่

ยังมีข้อควรระวังเล็กน้อยสำหรับผู้ที่ต้องการจัดฟัน คือควรดูแลเครื่องมือตามคำแนะนำ และพบทันตแพทย์ตามกำหนด เพื่อผลสำเร็จของการรักษา ตามกำหนด และหากเกิดความผิดปกติของเครื่องมือภายในช่องปาก ให้พบหรือปรึกษาทันตแพทย์ทันที เพื่อรักษาอาการผิดปกติ

ทันตแพทย์จะรักษาโดยอาศัยแรงยึดดึง ทำให้ฟันเคลื่อนที่ไปในตำแหน่งที่กำหนด โดยผู้ป่วยต้องมาพบทันตแพทย์เป็นประจำตามกำหนดเพื่อทำการเปลี่ยนเครื่องมือ ผู้ป่วยไม่สามารถถอดเครื่องมือเองได้ ต้องให้ทันตแพทย์เป็นผู้นำออกให้

โดยทั่วไประยะเวลาในการรักษา จะใช้ระยะเวลาประมาณ 2-2 1/2 ปี ในการรักษา ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับสุขภาพฟัน และโครงสร้างฟันของแต่ละคน โดยปัจจัยหลักที่มีผลต่อการจัดฟันคืออายุของผู้จัดฟัน หากมีอายุน้อยก็จะพบการเปลี่ยนแปลงได้เร็ว ทันตแพทย์จะเป็นผู้แจ้งให้ทราบคร่าวๆ ถึงระยะเวลาที่ต้องใช้ในวันที่เข้ารับการปรึกษาฟรี ค่าใช้จ่าย ในการจัดฟันจะอยู่ที่ 35,000 บาท หากไม่มีการปักหมุด หรือใส่เครื่องมือพิเศษ

แบร็กเก็ต (Bracket)

แบร็กเก็ตที่ใช้ในการจัดฟันเป็นแบร็คเก็ตท่สามารถควบคุมฟันไปยังทิศทางที่ต้องการได้ทั้งสามระนาบ โดยจะแบ่งออกได้เป็น 2 ประเภทตามชนิดของวัสดุที่ใช้ผลิต คือ 1) โลหะมีทั้งแบบที่ใช้ติดหน้าฟันและติดด้านในของฟันที่ติดกับลิ้น และ 2) พลาสติกหรือเซรามิคมีสีเหมือนฟันใช้ในกรณีที่ผู้ป่วยไม่ต้องการให้เห็นเหล็กจัดฟันมาก

เครื่องมือจัดฟันชนิดนี้จะติดอยู่กับฟันและอยู่ในช่องปากตลอดเวลาทำให้มีความไม่สะอาด ในการรับประทานอาหาร ต้องงดอาหารประเภทแข็ง เหนียว หรือ ทั้งแข็งและเหนียว เพราะจะทำให้แบร็กเก็ต

หลุดง่าย ทำให้การจัดฟันเสร็จช้า ต้องใช้เวลามากขึ้น การแปรงฟันลำบาก เพราะมีแบ็กเก็ตติดอยู่ที่ฟัน ผู้ป่วยควรต้องแปรงฟันให้สะอาดหลังรับประทานอาหารทุกมื้อ ถ้าผู้ป่วยแปรงฟันไม่สะอาดจะทำให้เกิดฟันผุ เหงือกอักเสบได้ หรืออาจทำให้ผิวหน้าของฟันด่าง เกิดความไม่สวยงามผิวหน้าของฟันอีกด้วย

ปลอกรัดฟัน หรือแบนด์จัดฟัน

แบนด์รัดฟัน คือ วัสดุที่มีลักษณะเป็นวงแหวนทำจากโลหะไร้สนิม เพื่อครอบยึดติดกับตัวฟัน แบนด์รัดฟันกลามน้อยนิยมใช้น้อยเมื่อเทียบกับแบนด์รัดฟันกราม โดยเฉพาะฟันกรามเป็นตำแหน่งที่ใช้การบดเคี้ยวอาหารมากและยังใช้เป็นหลักยึดเพื่อเคลื่อนฟัน ถ้ายึดท่อข้างแก้มติดกับผิวฟันโดยตรงเครื่องมือจะหลุดง่าย ผู้ป่วยที่เป็นโรคเหงือก ไม่มีความจำเป็นต้องใส่ปลอกรัดฟัน แต่ใช้ buccal tube ติดกับฟันกรามแทน

ลวดจัดฟัน

วัสดที่ใช้ในการเคลื่อนฟันมีหลายอย่างได้แก่ ลวด สปริง ยง สกรู และ แม่เหล็ก สำหรับลวดจัดฟันนั้นถือเป็นวัสดุที่จำเป็นอย่างยิ่งที่ใช้ในการจัดฟัน เพราะฟันจะเคลื่อนที่ได้ดีหรือไม่ขึ้นอยู่กับคุณสมบัติและขนาดของลวดที่ใช้ ปัจจุบันลวดจัดฟันที่นิยมใช้ในการจัดฟันมี 2 ชนิด คือ 1) ลวดสแตนเลส มีความแข็งแรง ไม่บิดงอได้ง่าย สามารถดัดขึ้นรูปได้ และมีความฝืดต่ำในการเคลื่อนผ่าน และ 2) ลวดโลหะผสม เช่น ลวดนิเกิลไทเทเนียม (Nickle Titanium NiTi) มีความนิ่ม โค้งงอได้ และกลับคือรูปได้เหมือนเดิมจึงนิยมใช้ในช่วงแรกๆของการจัดฟัน ที่ฟันยังเกอยู่มาก

ที่มา : สมาคมพัฒนาสเตนเลสไทย (TSSDA)